Dotgain và bù dotgain trong chế bản điện tử I

Dotgain và bù dotgain trong chế bản điện tử I
16 Tháng Ba 2012 :: 5:23 CH :: 8657 Views :: Thông tin ngành in

Bù trừ dot-gain không có nghĩa là loại bỏ hiện tượng dot-gain mà là kiểm soát sự thay đổi các giá trị tầng thứ đo được trên tờ in theo một tiêu chuẩn mong muốn.

Dot-gain (hay tone value increase - TVI - sự gia tăng tầng thứ) là sự thay đổi kích thước hạt tram trên tờ in so với trị số trên phim hay trên bản in. Dot-gain là một hiện tượng bình thường, là một tính chất của quá trình phục chế tông màu hình ảnh bằng mật độ tram.

Bù trừ dot-gain không có nghĩa là loại bỏ hiện tượng dot-gain mà là kiểm soát sự thay đổi các giá trị tầng thứ đo được trên tờ in theo một tiêu chuẩn mong muốn.

I. KHÁI QUÁT Về DOT-GAIN
1. Quy trình phục chế hình ảnh trong chế bản và in offset

Tóm tắt :

cong ty in, công ty in, in an, in ấn

Dữ liệu chế bản là file Postscript (PS/PDF file). Các điểm ảnh được gán các giá trị thang xám (gray value) từ 0 – 100% cho từng màu.
Quá trình tram hoá dữ liệu Postscript được thực hiện bởi thiết bị RIP. Khi thực hiện tram hoá, RIP sẽ đọc các giá trị phần trăm định nghĩa trong dữ liệu Postscript và tạo ra các điểm tram có kích thước che phủ ô tram tương ứng. Ví dụ, nếu tín hiệu đầu vào là 50% thì RIP sẽ phải tạo ra một điểm tram để ghi có kích thước che phủ 50% ô tram (kích thước hình học phụ thuộc theo tần số tram kết xuất).

Dữ liệu sau khi được tram hoá (bitmap) sẽ điều khiển các thiết bị ghi phim, ghi bản hay in thử... Mỗi điểm tram sẽ được hình thành bởi một số laser dot (điểm ảnh nhỏ nhất tia laser tạo được). Với công nghệ CtF thì cần phải ghi phim tách màu, bình phim thủ công và phơi bản; với công nghệ CtP máy tính điều khiển trực tiếp máy ghi bản tạo ra bản in.

Cuối cùng, bản in được đưa in để tạo ra tờ in.

2. Hiện tượng dot-gain
Trong quá trình phục chế tầng thứ hình ảnh bằng tông tram, có rất nhiều yếu tố tác động làm thay đổi kích thước hạt tram tạo ra so với giá trị tông màu hình ảnh trước khi tram hoá. Nếu kích thước hạt tram tăng, hoặc giá trị tông tram đo được cao hơn giá trị tông màu hình ảnh đo được trên file, thì gọi là dot-gain. Ngược lại gọi là dot-less (bay tram).

Giá trị dot-gain không chỉ là sự gia tăng kích thước thực tế của hạt tram mà còn là hiệu ứng quang học do ánh sáng chiếu lên hạt tram tạo ra. Nói cách khác, giá trị dot-gain đo được là tổng hợp của 2 thành phần :
Dot-gain liên quan đến các quá trình phục chế (mechanical dot-gain)
Dot-gain do hiệu ứng quang học (optical dot-gain).

2.1 Mechanical dot-gain
Dot-gain loại này là sự thay đổi kích thước hình học điểm tram (thay đổi kích thước thực) trong các công đoạn phục chế. Dot-gain xảy ra tại 3 giai đoạn sau :

Ghi & hiện phim hoặc ghi & hiện bản CTP.

Phơi & hiện bản truyền thống.
- Trong quá trình in (quá trình truyền đạt hình ảnh từ bản – cao su – giấy).
Trong các quá trình chế bản, kích thước điểm tram thay đổi không nhiều và dễ kiểm soát, điều chỉnh. Với bản âm (negative plate), kích thước điểm tram trên bản thường lớn hơn trên phim (tăng tầng thứ); với bản dương (positive plate) kích thước điểm tram trên bản thường nhỏ hơn trên phim (giảm tầng thứ).

cong ty in, công ty in, in an, in ấn

Khi in, kích thước điểm tram trên giấy lớn hơn trên bản in rất nhiều do áp lực in, tính chất của các vật liệu in, các điều kiện in, máy in... Đường biểu diễn tập hợp các giá trị gia tăng tông tram đo được trên tờ in so với giá trị màu của hình ảnh trên file chế bản (trước khi tram hoá) gọi là đường cong dot-gain (dot gain curve/calibration curve). Đường cong dot-gain 26% là đường cong biểu diễn các giá trị dot-gain tiêu chuẩn ISO 12647-3 trong in offset cuộn (cold-set) có điểm dot-gain cao nhất là 26%. Tức là nếu điểm ảnh trên dữ liệu chế bản có giá trị tông màu (tint) từ 40% - 50% thì giá trị tram đo trên tờ in là 76% (tham khảo bảng tổng hợp dot-gain cho công nghệ in cuộn ở cuối bài viết này)

cong ty in, công ty in, in an, in ấn

2.2 Optical dot-gain
Kích thước hạt tram quan sát hoặc đo được phụ thuộc vào lượng ánh sáng chiếu lên tờ in (bản in) bị hấp thụ bởi các hạt tram. Ngoài lượng ánh sáng chiếu trực tiếp lên hạt tram bị hấp thụ thì lượng ánh sáng chiếu xung quanh hạt tram cũng có một phần tán xạ vào hạt tram bị hấp thụ. Do vậy, kích thước hạt tram quan sát hoặc đo được luôn lớn hơn kích thước thực của chúng (có thêm một đường viền tối bao quanh kích thước thực của hạt tram).

Nếu hạt tram càng nhỏ thì hiệu ứng dot-gain quang học càng lớn. Tức là dot-gain tăng khi tần số tram xuất (screen ruling) tăng, dot-gain khi sử dụng tram in FM cao hơn tram in AM. Đây chính là lý giải vì sao sử dụng tram in FM có thể tiết kiệm được mực in so với tram in AM.

Mô phỏng sự gia tăng tầng thứ trong in báo