Đau đầu vì giấy tăng giá

Ngay sau đợt tăng giá giấy đầu tháng 4, một số DN ngành giấy lại lên kế hoạch cho đợt tăng giá tiếp theo. Đại diện Công ty CP Tập đoàn Tân Mai cho biết, đầu tháng 5 tới, dự kiến sẽ điều chỉnh tăng giá thêm 9-14%. Bởi với giá nguyên liệu đầu vào ở mức cao như hiện nay, việc điều chỉnh giá bán là tất yếu.
Đầu tháng 4-2010, Công ty CP Giấy Tân Mai thông báo, từ ngày 1-4 giá giấy in, giấy viết và giấy in báo sẽ điều chỉnh tăng thêm 500 nghìn đến 1 triệu đồng/tấn cho các hợp đồng giao trong tháng. Tổng Công ty Giấy Việt Nam đã tăng giá các mặt hàng giấy nêu trên thêm 7% từ ngày 1-4. Thông tin này khiến những khách hàng sử dụng giấy với số lượng lớn, đặc biệt là ngành in ấn phải đau đầu tính toán nhằm bù đắp chi phí sẽ trội lên. Bởi nếu sử dụng giấy với số lượng nhỏ, việc giấy tăng giá khoảng 5-6% là khoản chi phí không đáng kể. Song với những đơn vị sử dụng giấy với số lượng lớn như nhà xuất bản và các cơ quan báo chí, giá giấy chỉ cần giảm hoặc tăng thêm vài phần trăm, chi phí in ấn sẽ tăng lên hay giảm đi hàng trăm triệu đồng mỗi tháng.

Lý giải việc giá giấy tăng mạnh, ông Vũ Quốc Bảo, Tổng Thư ký Hiệp hội Giấy và bột giấy Việt Nam cho biết, có nhiều nguyên nhân khiến DN phải điều chỉnh tăng giá sản phẩm. Trước tiên là do giá bột giấy nguyên liệu đang ở mức cao kỷ lục. Hiện giá bột giấy sợi dài ở mức trên 900 USD/tấn; giá bột giấy sợi ngắn khoảng 850 USD/tấn; giá giấy loại khoảng 270 USD/tấn. Giá giấy đã qua sử dụng (giấy loại) thu mua trong nước cũng tăng từ 3 triệu đồng/tấn lên 3,7 triệu đồng/tấn. Ngoài ra, giá xăng, dầu và điện đang ở mức cao, kèm theo tỷ giá đồng tiền và lãi suất biến động theo chiều hướng tăng khiến DN ngành giấy buộc phải cân nhắc giá bán. Bởi với mức lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại hiện nay, không phải DN nào cũng có khả năng trả lãi hằng tháng. Trong khi đó, 70% nguồn vốn lưu động của các DN chủ yếu phải vay ngân hàng… Trước tình hình này, nhiều DN ngành giấy đã điều chỉnh tăng giá giấy in, giấy viết và giấy in báo. Việc điều chỉnh giá đã ảnh hưởng tới nhiều mặt của đời sống bởi khá nhiều đối tượng khách hàng sử dụng các loại giấy trên.m đáng kể chi phí sản xuất của DN, giúp giảm giá giấy trên thị trường.

Hệ lụy đến ngành in ấn

Thông báo điều chỉnh giá giấy đã khiến nhiều nhà xuất bản, nhà in báo - những đối tượng sử dụng giấy số lượng lớn phải đau đầu giải bài toán chi phí. Trao đổi với phóng viên Hànộimới ngày 21-4, ông Đặng Hoàng Giang, phụ trách truyền thông của Công ty CP Văn hóa truyền thông Nhã Nam cho biết: Nhã Nam đã nhận được thông báo tăng giá giấy từ đầu tháng 4. Giá giấy tăng tùy theo chủng loại, song cá biệt có loại tăng thêm tới 30%. Giấy tăng giá mạnh khiến các nhà sách buộc phải tính toán lại chi phí sao cho sách phát hành bảo đảm có lãi nhưng vẫn phù hợp với túi tiền của độc giả. "Tuy giá giấy tăng không tác động trực tiếp và rõ nét đến đời sống như giá xăng, dầu, song độ ảnh hưởng khá rộng, bởi nhu cầu tiêu thụ giấy mỗi năm của nước ta rất lớn. Nếu giá giấy tăng quá cao, việc sách tăng giá là điều không thể tránh khỏi", ông Giang khẳng định.

Không chỉ các nhà sách "đau đầu" vì giấy tăng giá, nhiều tờ báo, tạp chí cũng đang tính toán lại chi phí giấy và công in để không phải tăng giá bán. Cán bộ phụ trách khâu phát hành, xuất bản tại một tạp chí chuyên viết về doanh nhân bộc bạch: Giá giấy, công in đã tăng khoảng 30% từ 1 tháng nay. Ban biên tập tạp chí đang cân nhắc tới đây phải thay đổi khổ giấy và chủng loại giấy in để giảm bớt chi phí đầu vào nhằm tránh phải tăng giá bán báo. "Nếu mua giấy giá rẻ, chất lượng báo in ra sẽ không đẹp, sắc nét. Như vậy, tính cạnh tranh của tạp chí sẽ kém đi, trong khi đó, với đà tăng giấy hiện nay, việc tăng giá báo chắc chắn sẽ xảy ra".

Tuy nhiên, theo ông Vũ Quốc Bảo, hiện có một nghịch lý đang xảy ra trong chính sách thuế áp dụng cho mặt hàng giấy loại dùng để sản xuất giấy, nếu giải quyết thấu đáo, vừa có thể giảm nhập siêu, giúp đem lại sự công bằng cho các DN ngành giấy, vừa giúp giá giấy ở mức hợp lý hơn. Hiện tại, khoảng 72% nguyên liệu sản xuất giấy là giấy loại. Lượng giấy loại thu gom để tái sản xuất giấy ở nước ta là 32% (mức dự kiến năm 2010), trong khi tại các nước trong khu vực, tỷ lệ này là 60-65%. Theo quy định, thuế nhập khẩu giấy loại hiện là 0%, vì vậy khi nhập khẩu mặt hàng này làm nguyên liệu sản xuất, DN chỉ phải nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT). Còn với DN mua giấy loại thu gom trong nước, nếu người bán có hóa đơn VAT thì nhà sản xuất sẽ được khấu trừ thuế.

Trường hợp người bán không có hóa đơn VAT (đa số rơi vào trường hợp này vì giấy loại được thu gom từ các nguồn nhỏ lẻ), để được cơ quan thuế công nhận chi phí mua giấy, DN thu mua phải đóng hộ 3% thuế thu nhập cho người bán lẻ và nộp thuế GTGT. Như vậy, trên thực tế, nếu sử dụng giấy loại thu gom nội địa, DN phải nộp thuế VAT 750.000 đồng/tấn. Nếu dùng giấy loại nhập khẩu để sản xuất giấy, thuế VAT chỉ còn 400.000 đồng. Theo ông Bảo, nếu nhà nước điều chỉnh chính sách thuế phù hợp hơn cho các DN sản xuất giấy, không những có thể tiết kiệm một lượng lớn giấy loại thu gom trong nước với giá rẻ mà còn góp phần đáng kể nhằm giảm tỷ lệ nhập siêu. Việc tận thu nguồn giấy đã qua sử dụng cũng góp phần tích cực trong việc bảo vệ môi trường; cắt giả